Naam initiatief
Samen de natuur in

Naam/namen initiatiefnemer(s)
IVN Nederland en IVN vrijwilligers Limburg

E-mail adres
l.brouwer@ivn.nl

Provincie
Heel Nederland

Adres
Plantage Middenlaan 2c

Postcode
1000 HC

Plaats
Amsterdam

Doel
Het IVN wil de komende jaren mensen met een functiebeperking meer betrekken bij de natuur door hen ook deel te laten nemen aan natuureducatieve of natuurbelevingactiviteiten. Zo wil het IVN hen kennis laten maken met de natuur in brede zin, de positie van de natuur in de samenleving en de belangen die daarbij een rol kunnen spelen. Mensen met een functiebeperking worden gemotiveerd om een actieve bijdrage te leveren doordat het project hun betrokkenheid bij natuur, landschap en milieu in de eigen omgeving vergroot.

Doelgroep(en)
Mensen met een functiebeperking te betrekken bij natuur, milieu en landschap door middel van natuurbeleving en NME-activiteiten. Daarbij gaat het om mensen met een verstandelijke, zintuiglijke en/of lichamelijke beperking. Om dat te bereiken wordt als basis een beleidskader opgesteld en in verschillende vormen gepresenteerd, dat gelezen, besproken en gebruikt kan worden door de doelgroepen van dit deelproject:

• Diverse zorginstellingen zoals Sociaal Pedagogische Diensten en regionale zorginstellingen;
• Landelijke en provinciale belangenorganisaties voor mensen met een functiebeperking;
• Lokale IVN-afdelingen van de vereniging IVN;
• Nationale Parken in Nederland en dan meer specifiek de coördinatoren, medewerkers en leden van de werkgroepen Voorlichting & Educatie;
• Interne organisatie IVN: IVN Consulentschappen + Natuur en Milieu Overijssel, Landelijke Raad IVN;
• Terreinbeherende instanties zoals Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en de Provinciale Landschappen (in principe op provinciaal directieniveau);
• Landelijke NM(E)-organisaties waaronder SVN;
• Lokale en regionale bezoekerscentra;
• Lokale en regionale natuur- en milieueducatieve centra.

Door wie is het initiatief gestart?
Georganiseerde vrijwilligers
Afdeling of groep uit een bestaande maatschappelijke organisatie

Heeft het initiatief medestanders gevonden?
Ja, van georganiseerde vrijwilligers
Ja, van een afdeling of groep uit een bestaande maatschappelijke organisatie

Is het initiatief ondersteund door een organisatie en zo ja door welke organisatie?
Inhoudelijke ondersteuning van een maatschappelijke organisatie
Procesondersteuning van een maatschappelijke organisatie
Financiële ondersteuning van een maatschappelijke organisatie

Omschrijving initiatief
Het IVN wil de komende jaren mensen met een functiebeperking meer betrekken bij de natuur door hen ook deel te laten nemen aan natuureducatieve of natuurbelevingactiviteiten. Zo wil het IVN hen kennis laten maken met de natuur in brede zin, de positie van de natuur in de samenleving en de belangen die daarbij een rol kunnen spelen. Mensen met een functiebeperking worden gemotiveerd om een actieve bijdrage te leveren doordat het project hun betrokkenheid bij natuur, landschap en milieu in de eigen omgeving vergroot.

Van september 2002 tot mei 2004 heeft IVN een succesvol pilotproject uitgevoerd voor mensen met een matige verstandelijke beperking in Oisterwijk. De pilot heeft laten zien dat de mogelijkheden van deze doelgroep groter zijn dan velen denken, én dat het werken met deze doelgroep ook een positieve spin-off heeft richting de familie, vrienden, verzorgers en begeleiders van deze groep. Datzelfde enthousiasme en die toegenomen betrokkenheid zijn ook te zien wanneer natuuractiviteiten worden aangeboden aan mensen met een andere functiebeperking (zie eindevaluatie Samen de Natuur in).

Naast een positief effect op de betrokkenheid bij de natuur, bleek ook steeds het belang voor dit type activiteiten voor de ontwikkeling en het welbevinden van mensen met een functiebeperking.

Ook op verschillende andere locaties in het land, waaronder Nationale Parken en bezoekerscentra, zijn vergelijkbare initiatieven genomen (veelal voor mensen met een lichamelijke beperking) en uitgevoerd, bijvoorbeeld door Natuurmonumenten. Bij dit type activiteiten is ook al aandacht geweest voor het trainen van de begeleiders van activiteiten bij zorginstellingen in het algemeen vanuit het project “Zorg Natuurlijk” van Stichting Veldwerk Nederland (SVN).

Nu bovengenoemde, eerste stappen zijn gezet, is het van belang de pas erin te houden en de koers te bepalen. Een goed onderbouwd beleidskader met een ondersteunend karakter, een opschaling van bestaande initiatieven en het opvullen van de leemtes moet de behoefte van de doelgroep vervullen om ook hun plek in de natuur en het natuurbeleid te vinden. Het IVN wil hier, vanuit haar missie, graag verantwoordelijkheid in nemen. Daarbij worden kennis en ervaring van anderen, waaronder SVN, Natuurmonumenten, De Stichting Philadelphia Zorg, de CG-raad (voorheen Gehandicaptenraad) en andere natuur- of zorgorganisaties, actief ingezet.

Het project bestaat uit een drietal deelprojecten:

• Deelproject 1: Ontwikkeling beleids- en ondersteunend kader (werktitel: Beleidskader SDNI).
• Deelproject 2: Opschaling van het pilotproject Samen De Natuur In uit Oisterwijk voor mensen met een matige verstandelijke beperking.
• Deelproject 3: Bezoekerscentra, m.n. in Nationale Parken, en mensen met een functiebeperking.

Wat draagt het initiatief bij aan een duurzame samenleving?
Deze speciale Natuurcursus voor mensen met een verstandelijke beperking wordt in 2006 minimaal 6 keer georganiseerd. De cursus trekt gemiddeld 10-15 deelnemers.